OSI – PART IV

HOP by HOP Communication ve MAC Adresin önemi;

Network iletisimi söz konusu oldunda 3 türlü adresten bahsede biliriz. Bunlar, MAC adresleri, IP adresleri ve port adresleridir. (TCP/IP protocol Suit kullanildigini kabul ederek yaziyorum.) Öncelikle bu adresleri siralayalim ve neden Hop by Hop iletisim kurulur buna bakalim,

MAC adresi fiziksel bir adrestir. Ethernet kartinin üzerindeki bir ROM da 48 bit uzunlugunda ifade edilmis sabit bir adrestir. Bu adresin ilk 24 bit i ethernet üreticilerine verilmis bir ID dir. Son 24 bit i ise her bir üreticinin üretmis oldugu her bir ethernet aygitina tek tek sirayla vermis oldugu birer ID dir. Yani ilk kisim Organization Unique Identifier (OUI) son kisim ise, Vender code olarak adlandirilir. Burada amaclanan sey yeryuzundeki her bir ethernet in farkli bir MAC adresine sahip olmasini saglamaktir. Her ne kadar isletim sistemi uzerinde bir takip manipilasyonlar ile eszamanli kullanilmakta olan MAC adresi bilgisi degistirmek mumkun olsada, MAC adresleri essiz, yani UNIQ tirler. Yani hedefin gercekten amaclanan hedef oldugundan emin olmamizi saglayan yegane adrestirler. Bunun disinda MAC adreslerinin bilgisayarlara verilisi ile ilgili bir kural yoktur. Bir MAC adresi dunyanin herhangi bir yerinde herhangi bir network te ola bilir, herhangi bir kurala bagli kalmaz.
IP adresi ise, tamamiyle mantiksal bir adrestir. Hangi bilgisayara atanacagi konusunda bir kural yoktur. Ancak hangi network icerisinde yer aliyor ise, o network e ait bir adres almasi konusunda bi kural vardir. Bu kuralin sinirlamalari sayesinde mantiksal oldugu soylenir. 32 bir uzunlugundadir ve ilk bitten itiaren belirli bir sayidaki bitler Network bit leri, geri kalanlar ise host bit leri olarak adlandirilir. Ancak ilk bit ten itibaren kac bitin network bit i oldugunu ogrenmek icin mutlaka IP adresinin maskesi bilgisine ihtiyacimiz vardir. Bu konuya daha sonra IP v4 un matematiginden bahsettigimizde deginecegiz.

Port adresleri ise, uygulamalara verilen adreslerdir. Yani bilgisayarlarin adresleri degillerdir. Yedinci katman ile ilgili konularda ve kismen dorduncu katman ile ilgili konularda deginilecektir.

Simdi fiziksel ve mantiksal adresleme kavramlarini biraz daha acmamiz gerekiyor:

Ornegin ben su anda (atiyorum) istanbul gayrettepe telekom mudurlugu, 3. kat 5 numarali odada mesai yapan Ismail DOGAN olayim. Bana Hindistan dan bir mektup gelmesi icap etsin. Gunumuz usulunce, hindistandaki kisi, adresimi ve ad soyad bilgimi zarfa yazacak ve postaya verecektir. Posta gorevlisi ise bu bilgileri kullanarak zarfi bana ulastirmak isteyecektir.

Eger zarf userinde sadece ad soyad bilgisi yer alsaydi ve gercektende yeryuzunde baska bir kisini Ismail DOGAN adinda olmasaydi, yani benim ad soyad bilgim, tam olarak essiz olsa idi bile, posta gorevlisi beni bula bilirmiydi. Sanirim isi oldukca zor olacaktir. Zira benim nerede oldugum konusunda kendisine hic bir isaret vermiyor ad soyad bilgim. Peki tersini dusunelim bir de; Acik adresi zarfin ustunde yer alsaydi ama ad soyad bilgim yer almasaydi. O zaman postaci adresimni kolay bulacakti. Zira turkiye ifadesini gordugunda dunyadaki diger tum ulkeleri eleyecek ve zarfi turkiyeye yonlendirecekti. Sonra istanbul adini gorup diger 80 ili eleyecekti. (ilsayimiz 81 de kaldi ise,:)) Daha sonra gayrettepeyi gorup adreste, bu kocaman sehirde yolunu bir anda tesbit edebilecektir. Oldukca guzel bir kurala baglanmis, akilli bir adres. Her sey cok guzel ve yolumuzu bulduk. Ancak o anda acaba adreste yazan 3. kat 5 numarali odada kim vadi? Ben mi yoksa bir baskasi mi? Gonderen kisi hic bir zaman iletinin kime teslim edilecegini bilemez bana teslim edileceginden emin olamazdi. Iste bu adreste hedef bolgeye ulastirma konusunda cok iyi ise yarayan ama gercek muhatabi tesbit etme konusunda yetersiz kalam bir adresti.

O zaman her iki adresi birlikte kullanmak gerekecektir. Yani acik adres ile 5 numarali odaya kadar gelip, ad soyad bilgisi ile de bana teslim edilecektir. Iste bu ornekte de oldugu gibi, IP adresleri mantiksal adreslerdir. Hedef bolgeyi yani hedef network u bulmak konusunda oldukca islevseldirler. Ancak hedef bolgeye girildikten sonra, MAC adresi kullanilarak nihai hedef bilgisayar tesbit edilmelidir. Fiziksel adres hedef host ‘un (bilgisayarin) gercekten iletisim kurmak istedigimiz host olup olmadigi konusunda bize gercek guven adres olmasi sebebi ile cok onemli bir adrestir.

Ancak ne varki, MAC adresleri bir network ten bir baska network e gecemezler. Bunun icin veriler adreslenirken IP adresi anlaminda kaynaktan en nihai uca kadar adreslenirken, MAC adreslemesi anlaminda, sadece bir sonraki hop a kadar adreslenir. Bir sonraki HOP ise, bulundugumuz networkten ayrilmak icin kullandigimiz, network umuzun en uc noktasidir. Yani network u terketmek icin kullandigimiz KAPI mizdir. Yani GateWay dir. O gateway olan cihazda bir sonraki gateway e yani bir sonraki hop a MAC adresi anlaminda veriyi adresleyip gonderecek ve verimiz Hop by Hop iletilmis olacaktir. Ancak unutulmamalidir ki IP adresi Hop tan Hop a degisiklik gostermez kaynaktan hedefe kadar hep ayni kalir (NAT, PAT benzeri bir islem uygulanmiyor ise- bu konular cok daha sonra anlatilacaktir.) .